به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید محمد بهشتی که در نشست تخصصی "تجدید حیات مرکز تاریخی تهران، میدان مشق" در موزه ارتباطات سخن می‌گفت، تصریح کرد: باید سرچشمه‌های زندگی که همان فعالیتهای مقون زندگی شهری است در میدان مشق ایجاد شود.
بهشتی گفت: خیابان را مهندسین نمی‌سازند، آنها تنها جدول، آسفالت و ... را می‌سازند و این مردم هستند که در شرایطی خاص که احوالی خاص دارند خیابان، میدان و عرصه عمومی شهری را می‌سازند.
وی با اشاره به نقش مردم در شکل‌گیری شهر تصریح کرد که قبل از انقلاب اسلامی در تهران عمارتی ساخته شد به نام شهیاد که قرار بود ما را به یاد شاه بیندازد اما الان اسم آن میدان آزادی است و ما را به یاد آزادی می‌اندازد.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تاکیدکرد : اگر کمی دقت کنید می‌بینید کسی که این میدان را از شهیاد به آزادی تبدیل کرد تنها مردم بودند.
نمونه دیگر این موضوع در پاریس اتفاق می‌افتد، برجی در پاریس ساخته می‌شود به نام برج ایفل که قرار است نشان‌دهنده این باشد که فرانسه با چه بنیه‌ای می‌خواهد وارد قرن 20 شود، ولی امروز این برج به نماد فرانسه و حتی نماد اروپا تبدیل شده که تنها توسط مردم این اتفاق افتاده است.
بهشتی در ادامه برای روشن‌تر شدن نقش مردم در شکل‌گیری ساختار شهری گفت: قدیمی‌ترها به یاد دارند که خیابان شریعتی در گذشته به جاده قدیم معروف بود و جاده تفاوتش با خیابان در این است که مبدا و مقصد در جاده معنا دارد و خود جاده مقصد نیست اما در خیابان همه جا مقصد است.
خیابان محل ظهور، بروز، حضور حیات مدنی و زندگی شهری است اما در جاده تنها نقل و انتقال صورت می‌گیرد همانطور که میدان محل حضور و حیات مدنی است و اگر تنها رفت و آمد در آن وجود داشته باشد به فلکه تبدیل می‌شود.
الان به دلایلی دچار خلط مبحث شدیم و خیابان هایمان به جاده و میدان هایمان به فلکه و بالعکس تبدیل شد و یک جور اغتشاش معنایی در این موضوعات ایجاد کردیم.
به گفته رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، آن جایی که زندگی شهری تحقق پیدا می‌کند و تنها رفت و آمد در آن شکل می‌گیرد، ناکجاست ولی زمانی که یک مکان به جا تبدیل می‌شود شخصیت پیدا می‌کند و ما نیز زمانیکه در آنجا قرار می‌گیریم هم آنجا را به جای می‌آوریم و هم خودمان به جا آورده می‌شویم.
این در حالی است که در ناکجا هیچ کس حتی خودمان به جای آورده نمی‌شویم و همه تنها از یک جایی به جای دیگر می‌روند و در آن هیچ تعامل اجتماعی اتفاق نمی‌افتد و هیچ ارزشی پدید نمی‌آید و این نشان از اهمیت و ارزش کار مردم دارد که یک ناکجا را به جای تبدیل می‌کنند.
بهشتی با اشاره به این نکته که "شرف المکان بالمکین" مکان با آن کسی که در آنجا واقع می‌شود شرافت پیدا می‌کند و در مقابل کسی، ناکسی هم داریم گفت: یعنی در کنار یک جا یک کسی هم وجود دارد که آن کس تنها افراد نیستند و یک کیفیت وجودی است که تنها در زندگی شهری ظهور پیدا می‌کند زیرا که در زندگی شهری ما کسی هستیم و اگر در جایی واقع شویم آن را جا می‌کنیم.
او خاطرنشان ساخت که باید به این موضوع توجه داشته باشیم که اولا جای‌های شهر یک وضع ثابت ندارند و در یک سیر تکوینی جای می‌شوند و دفعتا این اتفاق نمی‌افتد و ثانیا اگر این اتفاق افتاد آن جا در یک احوال باقی نمی‌ماند و تبدیل به جای دیگر می‌شود.
بهشتی تصریح کرد: به اعتقاد من از اواسط دهه 70 میل به مدنیت در شهر تقویت شده و رفته رفته زندگی از فضاهای خصوصی به شهر نشت پیدا می‌کند و این موضوع هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود و میزان حضورش به سرعت در حال افزایش است.
حالا این زندگی شهری یک نیازها و فضاهایی را دارد که این فضاها باید توسط این زندگی شهری فتح شوند.
به عنوان مثال، خیابان ولیعصر سالهاست که به خیابان تبدیل شده است اما ما مزاحم آن شده‌ایم و نمی‌گذاریم این فضا با جامعه شهری دست به دست شود و با بی. آر .تی آن را به جاده تبدیل کرده‌ایم.
به گفته وی، در مورد میدان مشق هم همینطور است یعنی در مقیاس شهری نسبت به مرکز تاریخی شهر تمنایی وجود دارد و یک کیفیت از زندگی شهری متقاضی یک همچین مکانی هستند ولی پشت این حصارها مانده‌اند و به محض اینکه این شرایط آماده شود اینها دست به دست می‌شوند.
اما نکته‌ای که مهم تلقی می‌شود این است که حالا اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد چطور در مورد آن زندگی شهری این دست به دست شدن صورت می‌گیرد آیا اگر نگهبانان برداشته شوند درست می‌شود ....مطمئن باشید که اگر اینطور شود تنها عده‌ای گردشگر می‌آيند و می‌روند و برای اینکه این جا تبدیل به صحنه‌ای برای وقوع زندگی شود یک تمهیدات دیگری را می‌طلبد.
اگر دقت کنید می‌بینید در همه جاهایی که این زندگی شهری رونق دارد فعالیت‌هایی که در عرصه عمومی شهری وجود دارد بر اساس اینکه این فعالیت‌ها چه اندازه مقون و مخل زندگی شهری هستند را می‌توان طبقه‌بندی کرد.
حالا اگر فعالیتهای مقون وجود داشته باشند زندگی شهری شکل می‌گیرد و اگر وجود نداشته باشد زندگی شهری شکل نمی‌گیرد.
بهشتی در ادامه افزود: اگر دوباره به خیابان ولیعصر توجه کنید می‌بینید که ضلع غربی آن مملو از جمعیت است ولی در ضلع شرقی آن خبری نیست با اینکه هر دو ضلع در یک خیابان هستند ولی به تبع وجود دو سینما یک سری مغازه‌هایی وجود دارد که می‌توان بدون صرف هزینه به تماشای آنها پرداخت.
به گفته بهشتی، در میدان مشق همه فعالیتهای مخل زندگی شهری را دارید و متأسفانه هیچ فعالیت مقون زندگی شهری نداریم.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت: میدان مشق زمانی صحنه وقوع زندگی شهری با یک کیفیت مطلوب که در مرکز تاریخی می‌تواند ظهور و بروز داشته باشد بوده و برای اینکه اینجا شاهد حضور فعالیتهای مقون زندگی شهری باشیم باید برای ایجاد اینها فکری بکنیم.
او تصریح کرد: باید به این فکر کنیم که چطور سینما، روزنامه‌فروشی، آبمیوه‌فروشی و ... را مانند ضلع غربی خیابان ولیعصر اینجا ایجاد کنیم که هم به ارزش‌های میدان مشق خللی وارد نشود و هم نقش زندگی بخشی را از ناحیه فعالیت‌ها در میدان مشق ببینیم.
نظر شما